no mud, no lotus

Je zoon moet het jaar overzitten. Je dochter is afgedankt. Je broer zit in een ontwenningskliniek. Dat soort boodschappen houden mensen liever binnen de familie. Soms wordt er zelfs een afspraak gemaakt om het slechte nieuws zo lang mogelijk geheim te houden en er in gezelschap geen enkel geval zelf over te beginnen. Sommige families willen immers naar buiten toe de schijn van perfectie ophouden. Ze bedienen zich van een masker dat afstand schept en koele perfectie uitstraalt. Desnoods praten ze recht wat krom is, krijgen anderen de schuld van hun falen. De klassenraad van de zoon was ongenadig, de baas van de dochter een onmens, de vrienden van de broer slecht gezelschap. Je weet wel...

Zelfs als mensen terechtkomen bij een hulpverlener of een therapeut, zijn ze in eerste instantie niet vanzelfsprekend bereid om zich helemaal open te stellen. Ze zijn ten einde raad, ze hebben hoge verwachtingen van de gesprekken en nog vertellen ze niet het hele verhaal. Ze blijven zitten met een groot geheim, dat ze misschien druppelsgewijs bespreekbaar kunnen maken in een zoveelste sessie, en dan nog alleen als ze een klik ervaren.

Hoe moeilijk heeft de moderne mens met zijn duizend communicatiekanalen het om te praten over zijn eigen gevoelens! Wat ligt er aan de basis van dit onvermogen om over de eigen zwakheid te praten? Wat belet ons om het vanzelfsprekend te hebben over onze eigen kwetsbaarheid, ons verdriet, onze eenzaamheid? Is het trots, is het schaamte, is het de vrees dat iemand de informatie gaat rondbazuinen?

Door de niet zo fraaie werkelijkheid te aanvaarden, ze onder ogen te durven zien, ze te delen, ontstaan misschien ook kansen voor persoonlijke groei. Je kan immers ook leren uit een negatieve ervaring en ze omzetten in iets moois. In termen uit de tuin: afval wordt compostgrond waarop mooie bloemen kunnen groeien.

Wie uitkomt voor zijn eigen verdriet, voor zijn ontgoocheling, zijn wanhoop, wordt bovendien vaak beloond met een warme reactie. Het effect is vaak dat die persoon met zijn verhaal de andere uitnodigt om zichzelf ook open te stellen en dat op die manier een platform ontstaat van wederzijds begrip en sympathie. Vriendschappen en verbinding ontstaan tussen kwetsbare mensen, mensen die hun verdriet en hun ontgoocheling kunnen bespreken, en die aanvoelen dat hun verhaal veilig is bij de ander.