De wereld van alsof

Een herinnering: ik werk in de voortuin en Fien fietst rond het huis. Ze is vier en ze oefent in durven, in afstand nemen. Elke ronde blijft ze even staan om een praatje te maken. Ik vraag haar waar ze naartoe gaat, en elke ronde verzint ze wat anders. Ze zegt me dat ze pudding gaat koken. Niet echt, hoor, mama. Of dat ze naar school fietst. Zogezegd. Dat ze naar het strand gaat. Alsof, mama!

Als je vier bent, leer je 'alsof' kennen. Je kan je poppen conversaties laten voeren, ze vriendelijk of boos laten zijn voor elkaar. Allemaal om te spelen, niet echt. Vanaf dan leer je een onderscheid maken tussen werkelijkheid en fantasie. Vanaf dan wordt het leven minder bang.

Volwassenen hebben aangeleerd te doen alsof. Ze laten hun echte gevoelens zelden blijken, want dan zijn ze al snel te direct of brutaal. Ze blijven onder alle omstandigheden beleefd en correct. Ze passen zich in in hun familie of hun werkomgeving. Men noemt hen collegiaal, ze zijn teamplayers. Ze hebben geleerd wat ze beter niet zeggen. Ze verkiezen de vrede boven de waarheid.

Heel af en toe vallen mensen uit hun rol. Ze verlaten even de wereld van zogezegd en betreden de vlammende wereld van echt. Ze vliegen op uit de comfortabele wereld van het alsof, ze verliezen alle controle. Hun maskers vallen af. Ze laten zien wie ze echt zijn. Ze vergeten alle aangeleerde zinnen. Ze blazen briesend alle fatsoen weg en schreeuwen wat ze altijd al gedacht hebben. Ze noemen hun partner een onnozelaar, ze verwijten hun ouders gebrek aan aandacht, ze schelden hun collega's uit voor luierik. Ze zijn écht kwaad. Ze zijn echt. Een halve dag later komen ze zich excuseren. Ze hebben ondertussen weer begrepen dat je met echtheid geen vrienden overhoudt. Ze nemen zich voor alleen nog te doen alsof. Voor de vrede, zogezegd.

Maar toch: iedereen moet op tijd en stond zichzelf kunnen zijn, zonder risico. In een goede relatie kan dat. En misschien heb je wel een beste vriendin, eentje bij wie je je masker kan laten zakken, die je vertrouwen kan, ook als je je echte zelf laat zien en spreekt zonder alsof. Iemand aan wie je veilig geheimen kan toevertrouwen. Koester die vriendschap, het is het mooiste geschenk dat je kan geven én ontvangen.